Spectrum House’nin Kürt seçmenlerle yaptığı saha araştırmasında, katılımcıların yüzde 74,2’si kayyımı “yanlış” bulduğunu belirtti. Katılımcılar, muhalefetin kayyımlara karşı birlikte hareket etmesini istedi.
Spectrum House Düşünce ve Araştırma Merkezi, Kürt seçmenlerin kayyum atamaları ile ilgili algı, tutum ve beklentilerini incelemek amacıyla 15-28 Ekim tarihleri arasında yaptığı saha araştırmasının sonuçlarını açıkladı. Ağrı, Antep, Batman, Bingöl, Diyarbakır, Hakkari, Mardin, Şırnak, Van, İstanbul, Ankara ve Mersin’i kapsayan araştırma kapsamında, 18 yaş ve üzeri kendini Kürt olarak tanımlayan toplamda bin 725 katılımcıya görüşleri soruldu. Araştırmaya yanıt veren katılımcıların yüzde 51,4’ünün erkek, yüzde 48,6’sının ise kadınlardan oluştuğu aktarıldı.
İlk bölümde katılımcıların demografik ve sosyoekonomik veriler ışığında Kürt seçmenin profilini anlaşılmasını sağlayacak sorular, ikinci bölümde ise Kürt seçmenin kayyım atamalarına yaklaşımı ve Kürt sorununun çözümü noktasındaki etkisi üzerinde duruldu. Araştırmada ayrıca, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nin (DEM Parti) yanı sıra Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) de kayyım uygulaması karşısındaki tutumunun Kürt seçmende nasıl algılandığının ele alındığına yer verildi.
Araştırmaya katılanlar, “2023 Milletvekili Genel Seçimleri’nde kime oy verdiniz?” sorusuna, yüzde 40,4’ü DEM Parti, yüzde 22,3’ü AKP, yüzde 10’u CHP oy verdiğini söyledi. Oy kullanmadığını belirtenlerin oranı ise yüzde 22,1 kaydedildi.
‘KAYYUM ATAMALARI HAKKINDA NE KADAR BİLGİ SAHİBİSİNİZ’
Araştırmada, “Kayyum atamaları hakkında ne kadar bilgi sahibisiniz?” sorusuna, “Bilgi sahibiyim” oranı yüzde 64,8, “Bilgi sahibi değilim” diyenlerin oranı yüzde 23,2, “Ne bilgi sahibiyim ne değilim” diyenlerin oranı ise yüzde 12 olarak ölçüldü.
KAYYIMLARA EN ÇOK MHP SEÇMENİ HAKİM
Araştırmada, katılımcıların kayyım atamaları hakkında bilgi sahibi olup olmadıkları yönündeki soruya, “Çok bilgi sahibiyim” diyenlerin yüzde 40’ının MHP’li seçmen olması dikkat çekerken, DEM Parti seçmeni bu oranın gerisinde kaldı. DEM Parti seçmenin yüzde 37,3’ü kayyımlara dair, “Çok bilgi sahibiyim” derken, yüzde 43,1’i ise “Biraz bilgim var” yanıtını verdi.
Katılımcıların kayyım atamaları hakkında bilgi sahibi olup olmadığıyla bağlantılı olarak, “Belediyelere kayyum atanmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorusu yöneltildiği araştırmada, “bilgi sahibi olduğunu” belirten katılımcıların yüzde 83,9’u “Yanlış buluyorum” derken, yalnızca yüzde 10,5’lik bir dilim “Doğru buluyorum” yanıtı verdi.
KAYYIM ATAMALARI YANLIŞ BULUNUYOR
Araştırmada, “Belediyelere kayyum atanmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?” sorusuna katılımcıların 74,2’si “Yanlış buluyorum”, yüzde 14’ü “Ne yanlış ne doğru buluyorum”, yüzde 11,8’i ise “Doğru buluyorum” yanıtı verdi.
Araştırmada, “Kayyum atamalarının neden yapıldığını düşünüyorsunuz?” sorusuna, katılımcıların yüzde 61,5’i, “Kürt halkının iradesini yok saymak” diye yanıtladı. Söz konusu bölümde, katılımcıların yalnızca yüzde 5,7’si “Güvenlik ve terörle mücadele” yanıtını verdi.
‘KAYYIMLAR ÇÖZÜMÜ ZORLAŞTIRIYOR’
Araştırmanın devamında katılımcılar, “Kayyum atamalarının Kürt meselesinin çözümüne etkisi nedir?” şeklindeki soruya ise, katılımcıların yüzde 79,1’i “Kürt meselesinin çözümünü zorlaştırır” dedi. İlgili bölümde, Kararsız olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 13,7 iken, Kürt meselesinin çözümünü kolaylaştıracağı düşünenlerin oranı ise yüzde 7,2’de kaldı.
KAYYIM ATAMALARI DEVAM EDECEK Mİ?
“Hükümetin kayyum atamalarına devam edeceğini düşünüyor musunuz?” sorusuna araştırmaya katılanların yüzde 66,4’ü “Evet”, yüzde 18,3 “Hayır”, yüzde 15,2 “Kararsızım” yanıtını verdi.
DEM PARTİ’NİN TUTUMU YETERLİ Mİ?
“DEM Parti’nin kayyum atamaları konusundaki tutumunu nasıl buluyorsunuz” yönündeki soruya, katılımcıların yüzde 24,6’sı “Yetersiz görüyorum”, 23,7 “Yeterli görüyorum” cevabını verdi. Söz konusu bölümde ayrıca DEM Parti’nin kayyum atamaları konusundaki tutumunun bölge bazlı incelemesinde ise, “Türk illerinde” yeterli görenlerin oranı “Kürt illerinde” yeterli görenlerin oranına göre daha fazla olarak kaydedildiği belirtildi.
CHP’NİN KAYYIM TUTUMU YETERSİZ GÖRÜLÜYOR
Araştırmada kayyım atamaları konusunda DEM Parti’nin yanı sıra CHP’nin tutumunun nasıl görüldüğüne de odaklanıldı. Katılımcılara, “Ana muhalefet partisi olan CHP’nin kayyum atamaları konusundaki tutumunu nasıl buluyorsunuz?” sorusu yöneltildi. Soruya, katılımcıların yüzde 36,1’i “Yetersiz görüyorum”, yüzde 15,8’i “Yeterli görüyorum” yanıtını verdi.
ORTAK MÜCADELE ÖNE ÇIKTI
“Kayyum atamalarının durması için ne yapılmalı?” sorusuna katılımcıların yüzde 36,5’i “Bütün muhalefet partileri birlikte hareket etmeli”, yüzde 19,9’u “DEM Parti daha etkili bir şekilde mücadele etmeli”, yüzde 13,3’ü “Erken seçim yapılmalı”, yüzde 5,3’ü “Sivil protestolar yapılmalı”, yüzde 4,5’i “Uluslararası baskılar artırılmalı”, yüzde 2,3’ü “Boykot geliştirilmeli, sandığa gidilmemeli” dedi.
VAN’A ATANMAK İSTENEN KAYYIM NASIL GERİ ÇEKTİRİLDİ?
Saha araştırmasında en dikkat çeken sorulardan birisi de, katılımcılara yöneltilen, “Sizce Van Büyükşehir Belediyesi’ne atanan kayyumun geri çektirilmesinin sebebi nedir?” sorusu oldu. Katılımcıların yüzde 53’ü bu soruyu, “Kürtlerin iradelerine sahip çıkması, protesto ve sivil eylemler geliştirmesi” şeklinde yanıtladı. Bu oranı yüzde 11,5 “Toplumsal muhalefetin bu uygulamaya karşı çıkması”, yüzde 5,4 “Hukuksuz bir uygulama olması”, yüzde 4,5 “Seçimlerden hemen sonra olması, zamanlama hatası”, yüzde 3,9 “Uluslararası baskılar”, yüzde 3,8 “Hükümet içindeki fikir ayrılıkları” yanıtları izledi.
