İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasını protesto için Saraçhane’de düzenlenen gösterileri takip eden yedi gazetecinin dün eylemci oldukları gerekçesiyle tutuklanmasına Birleşmiş Milletler (BM), Fransa ve Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nden de tepki geldi.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (BMİHYK) sözcüsü Liz Throssel, “Gazetecilerin İstanbul’daki mahkeme tarafından serbest bırakılması kararının, savcının müdahalesiyle tersine çevrildiği yönündeki haberler endişe vericidir” dedi.
AFP muhabiri Yasin Akgül, Now Haber Muhabiri Ali Onur Tosun, foto muhabiri Bülent Kılıç, muhabir Zeynep Kuray, İBB foto muhabiri Kurtuluş Arı, Bakırköy Belediyesi foto muhabiri Gökhan Kam ve muhabir Hayri Tunç, dün sabah saatlerinde gözaltına alınmış, ardından tutuklanmaları soru işaretlerine ve yoğun eleştiriye yol açmıştı.
Gözaltındaki gazetecilere adli kontrol kararıyla serbest bırakılacakları söylenmesine rağmen kısa süre sonra tutuklama kararı çıkması, kararın bir talimatla mı alındığı yönünde tartışmalara yol açmıştı. Gösterileri haberleştiren gazeteciler, “Kanuna Aykırı Toplantı ve Yürüyüşlere Silahsız Katılarak İhtara Rağmen Kendiliğinden Dağılmama” suçlamasıyla tutuklandı.
“Sosyal medya kısıtlamaları ifade özgürlüğü hakkına tecavüz”
Görevleri başındaki medya çalışanlarının hakları ve güvenliklerinin sağlanmasının hayatî önem taşıdığına vurgu yapan BMİHYK sözcüsü Throssel, bunun İstanbul’daki gibi önemli protesto gösterilerini de kapsadığının altını çizdi.
Türkiye’deki protestolarla bağlantılı olarak çeşitli sosyal medya platformlarına erişimin kısıtlandığına dair BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliğine çok sayıda bilgi geldiğini belirten Throssel, bu tür kısıtlamaların “insanların bilgi arama, bilgiye ulaşma ve bilgiyi paylaşma haklarının engellenmesi yoluyla ifade özgürlüğü hakkına tecavüz anlamına geleceği” uyarısında bulundu.
RSF: Kesinlikle bir rezalet
Gazetecilerin tutuklanmasına Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nden (RSF) de sert tepki geldi. RSF Genel Direktörü Thibaut Bruttin, “Bu gazeteciler sadece görevlerini yapıyordu” diyerek tutuklu gazetecilerin derhal serbest bırakılmasını talep etti. Gazetecilerin tutuklanmasını “kesinlikle bir rezalet” diye nitelendiren Bruttin, “RSF, Adalet Bakanlığına tutuklu gazetecilere yönelik kovuşturmanın durdurulması, İçişleri Bakanlığına da polisin basının çalışmalarına saygı göstermesini sağlama çağrısı yapmaktadır” dedi.
Gazetecilerin sabah saatlerinde evlerinden gözaltına alınmasının “özellikle endişe verici olduğunu” belirten RSF Genel Direktörü, “Gazetecilerin protestoları haberleştirdikleri için evlerinden alınıp tutuklanması çok ciddi bir durumdur. Mevcut hükümet ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu protestoları haberleştirmememizi ne derece istemedikleri açıkça görülmektedir” ifadesini kullandı.
AP, AB ve Avrupa Konseyi’ne destek çağrısı
Gazetecilerin serbest bırakılması için “ilk saatler ve ilk günlerin” büyük önem taşıdığına vurgu yapan Bruttin, “Bu bağlamda Avrupa Parlamentosu, Avrupa Konseyi ya da AB Komisyonu’nun kamuoyuna açık bir değerlendirmesi çok yararlı olacaktır” dedi. AB’nin icra organı olan AB Komisyonu, gazetecilerin tutuklanmasıyla ilgili henüz somut bir açıklama yapmayarak Pazartesi günü genel protestolarla ilgili yapılan ve Türkiye’yi “demokratik değerlere bağlı kalmaya” çağıran açıklamaya işaret etmişti.
Türkiye, RSF’nin 2024 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 180 ülke arasında 158’inci sırada yer alıyor.
Fransa: Derin endişe duyuyoruz
Tutuklanan Yasin Akgül’ün çalıştığı Fransız AFP haber ajansının Genel Müdürü Fabrice Fries de Cumhurbaşkanlığına dün yazdığı mektupta AFP muhabirinin tutuklanmasının “kabul edilemez” olduğunu belirterek Akgül’ün protestoya katılmadığını, sadece gazeteci olarak protestoyu haberleştirdiğini vurguladı ve derhal serbest bırakılmasını talep etti.
AFP’nin ismini vermediği bir Fransız diplomatik kaynak da, Fransa’nın, aralarında AFP muhabiri Yasin Akgül’ün de bulunduğu gazetecilerin tutuklanmasından “derin endişe duyduğunu” belirtti. Akgül’ün gösteriler sırasında mesleğini icra ettiğine vurgu yapan Fransız diplomatik kaynak, “Türkiye’de protestocular ve gazetecilere karşı uygulanan baskıdan derin endişe duyuyoruz” dedi.
AFP – DW
