Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG), 2025 yılı Haziran ayına ait “Gazetecilere Yönelik Hak İhlalleri Raporu”nu kamuoyuyla paylaştı. Raporda, Haziran ayının düşünce ve ifade özgürlüğüne yönelik ihlallerin yoğunlaştığı bir dönem olduğu vurgulanarak, gazetecilere dönük baskı, gözaltı ve tutuklamaların sistematik hale geldiğine dikkat çekildi.
Gözaltı ve Tutuklamalar: 6 Gazeteci Cezaevinde
Raporda, Haziran ayında toplam 16 gazetecinin gözaltına alındığı, bunlardan 6’sının ise tutuklandığı bilgisi yer aldı. Konuya ilişkin açıklamada şu ifadelere yer verildi: “3 Haziran’da Bianet Editörü Tuğçe Yılmaz, 301’inci madde gereğince hukuksuz bir şekilde gözaltına alınırken, 13 Haziran’da ise gazeteciler Eylem Emel Yılmaz, Ozan Cırık, Yavuz Akengin ve Dicle Baştürk, yurtdışındaki bazı kurum ve kuruluşlara telifli haber yaptıkları için gözaltına alındıktan sonra tutuklanmıştır. Aynı operasyonda Metin Yoksu’da daha sonra mahkemeye giderek ifade verdikten sonra tutuklandı. 21 Haziran’da ise Gazeteci Fatih Altaylı, AKP’li Oktay Saral tarafından ‘Suyun ısındı’ sözleri ile tehdit edildikten 11 saat sonra tutuklandı. Bu olay, gazetecilerin tutuklanması AKP’nin talimatıyla gerçekleştiğinin kanıtı olmuştur. 6 gazetecinin tutuklanması ile birlikte cezaevlerinde tutuklu gazetesi 34’e yükselmiştir.”
Leman Dergisi’ne Saldırı Kınandı
Basın özgürlüğüne yönelik dikkat çeken bir başka gelişme ise Leman Dergisi’nin ofisine yapılan saldırı oldu. Saldırının ardından yaşanan gözaltı ve kötü muamele olayları da raporda yer aldı. Açıklamada şu değerlendirme yapıldı: “Leman Dergisi’nin ofisi basılmış, çevrede bulunan yurttaşlara zarar verilmiştir. Yine Leman Dergisi’nin dört çalışanı, işkence edilerek, gözaltına alınması basın, düşünce ve ifade özgürlüğü tarihine kara bir görüntü olarak düşmüştür. Leman Dergisi’ne yapılan saldırıyı AKP’nin basın, düşünce ve ifade özgürlüğüne yönelik saldırıların bir parçası olarak değerlendiriyoruz ve bu saldırıyı kınıyoruz.”
Tehdit, Soruşturma ve Davalarla Süren Baskılar
Haziran ayı boyunca gazetecilere yönelik tehditlerin de sürdüğü belirtilen raporda, özellikle haberlerinden dolayı hedef gösterilen isimlere dikkat çekildi. Şu ifadelere yer verildi: “Gazeteciler yaptıkları haberlerden dolayı tehdit edilmiştir. Mezopotamya Ajansı muhabiri Zeynep Durgut, ‘Fuhuş çetesi’ haberinden kaynaklı tehdit edildi. Buda cezasızlık politikasının bir ürünüdür. Yine benzer bir tehdide Alican Uludağ da, Jandarma karakolundaki işkenceyi ve cinayeti haberleştirdiği için maruz kalmıştır. 24 dosyada 26 gazetecinin yargılandığı Haziran ayında Diyarbakır’da Zilan Gül, gazete dağıttığı için ve gazetede yer alan bir haberin içeriğinden dolayı yargılanmış hukuksuz bir şekilde 2 yıl 1 ay ceza almıştır. Haziran ayında 9 gazeteciye soruşturma açılmış, 13 gazetecinin soruşturması ise davaya dönüşmüştür.”
Basın Emekçilerine Sosyal Hak İhlalleri
Rapor, yalnızca hukuki değil ekonomik baskıların da gazeteciler üzerinde etkili olmaya devam ettiğini ortaya koydu. Özellikle işten çıkarmalar ve maaş ödememeleri, basın emekçilerinin haklarına yönelik ihlallerin önemli bir parçası olarak öne çıktı: “16 basın emekçisinin işine ‘küçülme’ gerekçesi ile son verildi. Haziran ayında öne çıkan bir diğer konu, gazetecilerin sosyal haklarına dönük saldırılar oldu. Kültür Radyo Televizyon (KRT) bünyesinde çalışan 158 basın emekçisinin, 28 Mart’tan bu yana maaş ve 3 adet yemek parası ödenmedi. KRT emekçileri, buna yönelik başlattığı eylemin 22’inci gününde kazanım elde ederek, eylemini sonlandırıldı.”
DFG’den Mücadele Çağrısı: “Gazeteciliği Savunacağız”
DFG, raporunun sonunda kamuoyuna yönelik bir çağrıda bulunarak, artan baskılar karşısında dayanışma ve mücadele vurgusu yaptı: “Basın, düşünce ve ifade özgürlüğüne dönük saldırılar her geçen gün artıyor. Bu saldırılara karşı ortak mücadele elzem olarak karşımızda dururken hakikat mücadelesini sürdürmeye devam edeceğiz. Bu anti-demokratik uygulamalara karşı gazeteciliği savunmaya devam ederek, demokratik toplumun inşasında öncü bir rol oynamaya devam edeceğiz.”
Haziran Ayı Hak İhlalleri Özeti
-
1 yayın hedef gösterildi
-
9 gazetecinin evi basıldı
-
16 gazeteci gözaltına alındı
-
6 gazeteci tutuklandı
-
2 gazeteci kötü muameleye maruz kaldı
-
6 gazeteci tehdit edildi
-
2 gazetecinin haber takibi engellendi
-
2 tutuklu gazeteciye cezaevinde hak ihlali uygulandı
-
9 gazeteci hakkında soruşturma açıldı
-
13 gazeteci hakkında dava açıldı
-
1 gazeteci 2 yıl 1 ay hapis cezası aldı
-
26 gazeteci hakkında 24 dava sürüyor
-
16 gazeteci işten çıkarıldı
-
158 gazetecinin maaş ve hakları gasp edildi
-
5 yayın organına yüzde 3-5 oranında para cezası
-
1 kanala 10 gün yayın durdurma cezası
-
RTÜK tarafından 8 yayın kuruluşuna ceza kesildi
-
1 internet sitesi kapatıldı
-
3 haber ile 117 sosyal medya içeriğine erişim engeli getirildi
BAJARHABER